Kraje rozwijające się nie prezentują jednolitego stosunku do kwestii barier i otwartości w wymianie międzynarodowej. Łączą je mimo to niektóre wspólne cechy. Opowiadają się one za ułatwieniami w dostępie do rynków zbytu w państwach uprzemysłowionych, apelują o pomoc finansową z zewnątrz, pragnęłyby przyspieszyć procesy transferu technologii z wyżej do mniej zaawansowanych regionów, uznają za naturalny protekcjonizm gospodarek nowo uprzemysłowionych, nie będących w stanie sprostać silniejszym konkurentom. Trzy pierwsze grupy postulatów w zasadzie sprzyjają likwidacji dysproporcji i wzrostowi wymiany światowej ? jakkolwiek też mogą pociągać za sobą tworzenie niektórych nowych barier. Zasada protekcjonizmu wychowawczego, odwrotnie niejako, wydaje się stanowić barierę dla współpracy międzynarodowej, ograniczając import z tradycyjnych źródeł. Na dłuższą metę jednak protekcjonizm tego typu ? stosowany rozsądnie i w porę eliminowany ? sprzyja w gruncie rzeczy międzynarodowemu podziałowi pracy, tworząc przesłanki dla rozszerzenia skali nowoczesnej specjalizacji przemysłowej. Poważne zmiany światowej struktury cen w latach siedemdziesiątych podniosły rangę gospodarek surowcowych w wymianie międzynarodowej. Nie wpłynęły one jednak na skalę zasadniczych dysproporcji, zaś w niektórych przypadkach nawet wręcz pogłębiły stany nierównowagi. Odnosi się to zwłaszcza do sytuacji krajów rozwijających się, importujących coraz większe ilości ropy naftowej obok dóbr przemysłowych ? które nie mogły skompensować wzrostu cen tych kategorii towarów ani wzrostem cen swoich pozycji wywozowych, ani poważniejszym zwiększeniem wolumenu eksportu.